- نویسنده : برتراند راسل
- مترجم : محمدرضا خانی
نقد و بررسی کتاب در ستایش بطالت
درباره‌ی کتاب در ستایش بطالت اثر برتراند راسل
در ستایش بطالت مقاله‌ای کوتاه است که در آن راسل به بررسی کار و ساعت آن به عنوان مسئله‌ای اقتصادی-اجتماعی می‌پردازد. به طور خلاصه راسل در این مقاله توضیح می‌دهد که اگر مردم زمان کار خود را کاهش دهند و به عنوان مثال فقط چهار ساعت در روز کار کنند بیکاری کاهش خواهد یافت و به دلیل فراغت ایجاد شده، شادی در جوامع افزایش پیدا خواهد کرد. این مسئله بسیار ساده و بدیهی به نظر می‌رسد. با این حال راسل در مقاله‌ی پیش‌رو با دیدگاهی جامعه شناسانه و فلسفی از نظر مفهوم ثروت و حتی شادی و خوش‌بختی ظرفیت و مفهوم شادمانی ناشی از فراغت را مورد بررسی قرار می‌دهد. به عبارت دیگر مقاله‌ی راسل تحقیقی عمیق است بر موضوعی که به اشتباه آن‌را بدیهی می‌پنداریم.
.jpg)
در بخشی از کتاب در ستایش بطالت می‌خوانیم
واقعیت این است که جابجا کردن ماده تا حدودی برای حیات ما ضروری است. ولی مسلماً یکی از غایات زندگی بشر به شمار نمی‌رود. وگرنه بایست هر عمله‌ای را برتر از شکسپیر می‌دانستیم. در این زمینه به دو دلیل به اشتباه افتاده‌ایم. یکی ضرورت راضی نگه‌داشتن فقراء که هزاران سال است اغنیا را واداشته در باب شأن کار و کوشش داد سخن بدهند. درحالی‌که مراقب بوده‌اند خود از این حیث بی‌نصیب باقی بمانند. دیگری احساس خرسندی تازه‌ای است که ما را به وجد می‌آورد از تغییرات هوشمندانه‌ی شگفت‌انگیزی که می‌توانیم در سطح زمین پدید بیاوریم. این انگیزه‌ها هیچ یک جاذبه‌ی وافری برای کارگر واقعی ندارد. اگر از او بپرسند بهترین بخش زندگی خود را چه می‌داند. بعید است بگوید: «من از کار یدی خوشم می‌آید. چون باعث می‌شود احساس کنم که شریف‌ترین وظیفه‌ی بشری را انجام می‌دهم. و این که دوست دارم بدانم آدم چقدر می‌تواند سیاره‌اش را دگرگون کند. درست است که بدنم نیاز به زمانی برای استراحت هم دارد. و ناچارم به بهترین شکل ممکن آن را برآورده کنم. ولی هیچ‌وقت آن‌قدر خوشحال نمی‌شوم که صبح می‌رسد و می‌توانم به سرکاری برگردم که خشنودی من از آن است.» من هرگز نشنیده‌ام که کارگری چنین چیزی بگوید.
آن‌ها کار را همان‌طور که باید تلقی می‌کنند. وسیله‌ای ضروری برای امرارمعاش؛ و اوقات فراغت برایشان سر منشا هر شادی‌ای است که از آن لذت می‌برند. خواهند گفت که اندکی فراغت البته دل‌چسب است. ولی اگر قرار باشد مردم فقط چهار ساعت از بیست و چهار نکوهشی است بر تمدن ما؛ و در هیچ دورانی پیش‌ازاین صادق نبوده است. سابقاً ظرفیتی برای خوشی و تفریح وجود داشت که تا اندازه‌ای به سبب کیش بهره‌وری بسته و محدود مانده است. انسان مدرن می‌پندارد که هر کاری باید به خاطر چیز دیگری انجام شود. و نه هرگز به خاطر خودش. مثلاً اشخاص خشک و جدی پیوسته عادت رفتن به سینما را سرزنش می‌کنند و می‌گویند که این کار باعث می‌شود جوانان به راه خلاف کشیده شوند. ولی همه‌ی کارهای مربوط به تولید یک فیلم درخور احترام است « چون‌که کار است» چون‌که درآمدزاست. این تصور که فعالیت‌های مطلوب آن‌هایی هستند که درآمدزایند. همه‌چیز را شلم شوربا کرده است. قصابی که گوشت در اختیار شما می‌گذارد و نانوایی که نان، ارجمندند چون پول درمی‌آورند؛ ولی وقتی شما از همین غذایی لذت می‌برید که ایشان عرضه کرده‌اند کم‌عقلی بیش نیستید مگر آن‌که فقط بخورید تا برای کار کردن نیرو بگیرید. کل فرض بر این است که پول درآوردن خوب است و خرج کردن آن بد. با توجه به این که این‌ها دو روی یک سکه‌اند. این حرف مهمل است؛ نیز مثل آن است که کسی بگوید کلید خوب است ولی سوراخ کلید بد.
هر امتیازی که ممکن است برای تولید کالایی منظور شود. باید ماحصل مزیتی باشد که از مصرف آن کالا عاید می‌شود. هر فرد. در جامعه‌ی ماء برای سود مالی کار می‌کند. ولی هدف اجتماعی کار وی درگرو مصرف چیزی است که او تولید می‌کند. همین جدایی بین فرد و هدف اجتماعی تولید است که فکر کردن درست را در دنیایی که سودجویی نیروی محرکه‌ی صنعت است. برای آدم دشوار می‌سازد. چه بسیار به تولید می‌اندیشیم و چه کم به مصرف. نتیجه این‌که اهمیتی بس ناچیز به خوشی‌ها و شادی‌های ساده‌ی زندگی می‌دهیم. و این‌که تولید را بر مبنای احساس خرسندی حاصل برای مصرف‌کننده نمی‌سنجیم.
ترجمه‌ی کتاب در ستایش بطالت به فارسی
انتشارات نیلوفر کتاب در ستایش بطالت را با ترجمه‌ی محمدرضا خانی عرضه کرده و در اختیار علاقه‌مندان قرارداده است. کتاب پیش‌رو در سال 1393 توسط انتشارات نیلوفر به چاپ رسید. این کتاب ترجمه‌ای است از کتاب: "In praise of idleness and other essays" چاپ شده در سال 2004. ترجمه‌ی محمدرضا خانی که در این صفحه ارائه شده است تنها شامل مقاله‌ی در ستایش بطالت از راسل می‌شود و سایر مقالات موجود در کتاب اصلی را در بر نگرفته است. از این کتاب ترجمه‌ی دیگری توسط ابراهیم یونسی ارائه شده است که مقالات این کتاب را به شکل کامل در خود جای داده است.
چرا باید کتاب در ستایش بطالت را خواند؟
در ستایش بطالت کتابی بسیار کوتاه است و نسخه‌ی چاپی آن تنها 36 صفحه دارد و گذشته از آن بخشی از صفحات این کتاب کوتاه به تفسیری که آنتونی گوتلیب از مقاله‌ی راسل ارائه داده است مربوط می‌شود. با توجه به این‌که در این کتاب تنها یکی از مقالات کتاب اصلی مورد ترجمه و نشر قرار گرفته‌است تعداد صفحات اندک فعلی، طبیعی به نظر می‌رسد. راسل در این کتاب توضیح می‌دهد که بعد از رد کردن میزان مشخصی از ثروت و دارایی، این ثروت بیشتر نیست که شادی به همراه می‌آورد و این ثروت نسبی یا ثروتی که انسان از همردیفان خود بیشتر دارد است که باعث شاد شدن او می‌شود. مطالعه‌ی این کتاب برای بررسی مفاهیمی مانند بهره‌وری در عصر حاضر، ساعات کار و فلسفه‌ی کار بسیار جذاب و ایده‌آفرین خواهد بود. کارشناسان و مدیران منابع انسانی، برنامه‌ریزان اقتصادی و قطعا علاقه‌مندان به نظریه‌های اجتماعی مخاطبین اصلی این کتاب به شمار می‌روند.
- کتاب در ستایش بطالت در دسته‌ی کتاب‌های فلسفه قرار دارد.
- کتاب در ستایش بطالت مناسب برای گروه سنی بزرگ‌سال است.
- تعداد صفحات نسخه‌ی چاپی کتاب 36 صفحه است که با مطالعه‌ی روزانه 20 دقیقه می‌توانید این کتاب را در 1 روز بخوانید.
.jpg)
منبع: https://fidibo.com