به نام خدا

در تفسیر آیه كريمه: «و لقد جئتمونا فرادا كما خلقناكم اوّل مرّة.»۱
یعنی: تنها بسوی ما آمدید همانگونه که اوّل بار شما را آفریدیم.
چنین فرمودند: بدان ای عزیز! که انسان ابتداء معدوم بود سپس حضرت حق پنج چیز به او عطا فرمود: اوّل وجود، دوم علم، سوم قدرت، چهارم اراده، پنجم فعل.
انسان که به این عالم آمد، ابتدا وجود داشت، امّا کسی و چیزی را نمی‌شناخت، آنگاه بتدریج علم و قدرت و اراده در او به ظهور رسید، سپس اراده خود را به فعلیّت رسانید. و برای خروج از این عالم و ورود به عالم آخرت، باید به نحو معکوس عمل شود، یعنی انسان ابتدا باید نسبت افعال را از خود دور کند سپس اراده را: «و ما تشاوءن الّا ان يشاء الله»۲، بعد قدرت و علم را و در آخر وجود را. بنابراین ابتدا فعل را از آدمی می‌گیرند سپس وجود را، این است که می‌فرماید: «و لقد جئتمونا فرادى كما خلقناكم اوّل مرّة» پس ای عزیز! باید این پنج چیز را که به تو داده‌اند از خود سلب کنی و همه را متعلق به حق بدانی تا به خدا برسی.

۱- آیه ٩٤، سوره انعام، قرآن مجید.
۲- یعنی: «نمی‌خواهید مگر آنکه خدا بخواهد». (آیه ۳۰، سوره انسان، قرآن مجید).



#نشان_از_بی‌نشانها، #علی_مقدادی_اصفهانی، #انتشارات_جمهوری، ص ۳۶۰